Veel amateurs maken naast Analoge techniek ook gebruik van Digitale toepassingen. D-Star, DMR en Wires-X/C4FM/YSF
Met name de laatste digitale toepassing leidt nog wel eens tot verwarring. Wat is C4FM, wat is Wires-X, wat is…..?
C4FM.
C4FM is de digitale modulatie techniek die door Yaesu ontwikkeld is. De letters staan voor Continuous 4-Level FSK Modulation. Het zegt dus voornamelijk iets over de modulatie van het digitale signaal door de ether.
Bij elke signaalwisseling wordt de frequentie verschoven en daarmee een digitale waarde overgedragen.
Informatie Symbol 4FSK deviation
0 1 +3 +2,700 kHz
0 0 +1 +0,900 kHz
1 0 -1 -0,900 kHz
1 1 -3 -2,700 kHz
Deze digitale datastroom gaat met een snelheid van 4800 baud door de lucht. Door de 4-level modulatie worden er twee bits per baud verstuurd waardoor de effectiefe doorstroomsnelheid 9600 baud is.
C4FM modes
Read More . . .
De C4FM standaard kent een aantal digitale standaarden waar wij gebruik van kunnen maken.
- V/D (Voice + Data) ook wel bekend als Voice Narrow. Zowel de digitale Voice als de Data maken elk gebruik van een 4800 bps kanaal.
- VW (Voice Wide) De volledige bandbreedte van 9600 bps wordt voor Voice gebruikt.
- Data Full Wide De volledige bandbreedte van 9600 bps wordt voor Data gebruikt.
De standaard van Yeasu staat in dit document beschreven
Wires-X
Yaesu heeft eerder een analoge standaard bedacht en noemde dat Wires (Wide-coverage Internet Repeaters Enhanced System). Dit systeem was in het begin bedoeld om analoge repeaters via het internet met elkaar te koppelen en zo een groter netwerk te maken. Deze analoge toepassing is via Wires-II in 2017 opgegaan in Wires-X en is er nu op gebouwd om de digitale radios en repeaters via het internet met elkaar te koppelen. Dit netwerk is alleen maar te gebruiken met apparatuur van Yaesu.
WIRES-X ondersteunt het digitale C4FM en geeft een hoge geluidskwaliteit. Door de digitale C4FM-gegevens via het internet te herhalen, kunnen gebruikers genieten van heldere spraakcommunicatie, zelfs als ze duizenden kilometers van elkaar verwijderd zijn.
Door gebruik te maken van de digitale communicatie is de bediening van de WIRES-X eenvoudig, gemakkelijk en gebruiksvriendelijk. Binnen Wires-X is het niet alleen mogelijk om spraak, maar ook berichten, foto’s en bestanden met elkaar uit te wisselen.
WIRES-X ondersteunt natuurlijk ook traditionele analoge FM-gebruikers. Niet alleen kunnen analoge FM-stations een QSO met elkaar hebben, WIRES-X maakt het ook mogelijk dat C4FM Digital stations met analoge FM-stations kunnen communiceren. WIRES-X is een FM-vriendelijke digitale oplossing.
Yaesu System Fusion (YSF)
Toen Wires-X in 2017 door Yaesu in de markt werd gezet zijn er verschillende software ontwikkelaars geweest die ook een repeater/netwerk standaard hebben ontwikkeld. Een van die ontwikkelaars is Jonathan Naylor (G4KLX). Jonathan had al wat software geschreven voor een reflector op basis voor D-Star.
Helaas liet Yaesu het niet toe om andere apparatuur en andere netwerken fysiek met het Wires-X netwerk van Yaesu te koppelen. Dit was voor Jonathan een teleurstelling. Maar dat heeft hem er niet van weerhouden om de sofwtare verder door te ontwikkelen. De software is geschreven om een hotspot te gebruiken (MMDVM) gebaseerd op zijn YSF standaard die gekoppeld kunnen worden met een YSF reflector (MMDVM Host).
Deze software is allemaal open-source en door iedere zendamateur te gebruiken. Software wordt verspreid via GitHub.
FCS reflector
FCS staat voor Fusion Call Server. Ook dit is een ontwikkeling van reflectoren die gebruik maakt van het C4FM protocol.
FCS-servers zijn oorspronkelijk gemaakt voor gebruik met een DV4Mini. De FCS servers kunnen meerdere kamers op een enkele server bevatten en kamers werden snel toegevoegd toen de DV4Mini populair werd.
Ze worden nu gebruikt door meer dan alleen de DV4Mini. Elke server kan 99 kamers aan. Dat is waarom je 3 verschillende FCS servers hebt voor America Link. FCS-190 staat op de ene server, FCS-290 op de volgende en FCS-390 op weer een andere.
Net als de YSF-servers kunnen de FCS-servers niet rechtstreeks verbinding maken met Wires-X. Dit betekent dat er een bridge is die ze met elkaar verbindt.
Leerzaam Evert.
Puik beschreven.
’73 Cor