Bijna een half jaar geleden kondigde Yaesu een nieuwe Wires-X tranceiver voor mobiel gebruik aan. Ik had al een FTM-400XDE in de auto en een FTM-100DE in de shack. Voorlopig nog geen behoefte aan een nieuwe mobiele set.
Echter kwam ik er recent achter dat (ook) ik te maken kreeg met de belabberd slechte warmtebestendigheid van de eindtrap van de FTM-400XDE. Een meting van het uitgangsvermogen leerde dat ik maar een laag vermogen op UHF produceerde. VHF leverde nog wel de beloofde 50Watt. Maar na een meting bleek dat UHF maar een fractie hiervan leverde. (ong. 4 Watt). De set afgeleverd bij Leo Duursma en deze laten repareren. En de raad van Leo opgevolgd dat de FTM-100DE en FTM-400XDE niet geschikt zijn om op hoog vermogen te werken. “Kun je de andere stations niet op 25 Watt werken dan lukt dat waarschijnlijk ook niet op 50 Watt”. Het opgenomen vermogen van de FTM-400(X)DE is meestal 100 Watt (9 Ampere). Dat is ook de reden dat de meegeleverde zekeringen 15A zijn. Dit betekend dat de set in die stand ongeveer 50 Watt aan warmte weg moet werken. Dat gaat lastig met de koelconstructie van de FTM-100D en FTM-400D! Er zijn hulpmiddelen, zoals de Yaesu SMB-201 die de set geforceerd gaat koelen, maar dat nog is nog steeds onvoldoende als de set steeds op hoog vermogen wordt gebruikt.
Yaesu heeft blijkbaar het koel-probleem zelf ook onderkend. Deze tranceiver is uitgerust met een zeer degelijke koelblok en een zg. Funnel Air-Convection Conductor – Wind Tunnel. De ventilator die aan de achterzijde van de FTM-300D is aangebracht blaast niet alleen koele lucht de set in maar ook door het koelblok. Dit koelblok zit aan de onderkant van de set en is afgedekt door de behuizing. Door de luchtstroom wordt de warmte efficienter afgevoerd, wat de levensduur van de eind-FET ten goede komt.
Behuizing
De behuizing is vergelijkbaar met de andere sets van Yeasu maar nu niet meer voorzien van de bekende schroeven om hem in de beugel te monteren.
Deze set is is voorzien van een soort slede. Met een kleine ontgrendeling trek je de set uit haar vergrendeling en haal je hem heel eenvoudig uit de beugel. Dat betekend wel dat hij niet in de eerder genoemde SMB-201 geplaatst kan worden. Je haalt hem echter wel snel uit de autoslede om hem mee naar binnen te nemen.
Zoals de foto hiernaast aangeeft past het frontje eenvoudig op de hoofd-unit. Met het meegeleverde korte 8-aderinge kabeltje met twee RJ45-connectoren sluit je het frontje eenvoudig aan op de hoofd-unit en klik je het frontje vervolgens op de unit-behuizing.
In de doos
In de doos van de FTM-300DE zitten de volgende onderdelen:
- Frontje
- Hoofunit
- Bracket
- Geleide beugel
- 12V aansluitsnoer
- kort 8-polig aansluitkabeltje
- Lange 8-polige aansluitkabel (3 meter)
- USB kabel (alleen voor firmware updates)
- Microfoon SSM-85D
- een eenvoudige starters handleiding
- twee reserve zekeringen (15A)
Gebruik
Deze tranceiver moet in het mobiel segment tussen de FTM-100 en FTM-400 in gezien worden. Zo heeft Yaesu deze set ook in de markt gezet. Een volledige dual-bander met twee onafhankelijke VFO’s. Behalve de Amateur-frequenties op VHF (144-146 MHz) en UHF (430-440 MHz) kun je de set ook gebruiken voor een ontvanger op VHF en UHF.
AIR : 108 MHz - 137 MHz (AM/FM)
VHF1: 137 MHz - 174 MHz
VHF2: 174 MHz - 400 MHz
UHF1: 400 MHz - 480 MHz
UHF2: 480 MHz - 999 MHz
De beide VFO’s kunnen met de bijbehorende draaiknoppen op de frequentie gezet worden. Je kunt de frequentie ook handmatig kiezen door de via “Setup” naar het frequentie invoer-menu te gaan. Hier kun je de te kiezen frequentie invoeren. Je moet wel aan de draaiknop draaien en steeds de knop indrukken om de invoer te bevestigen. Niet echt handig….
Een andere manier om handmatig een frequentie te kiezen kan via de toetsen op de meegeleverde microfoon. Ik denk dat dit de meest gehanteerde manier gaat worden als je handmatig een frequentie wilt kiezen. Het zelfde geldt voor geheugenkeuze. Met de toetsen op de microfoon kun je de geheugenplaats intoetsen en zo naar een andere geheugenplek stappen. Ook hier kunnen eenvoudig de verschillende geheugens voor de A-Band en B-Band gekozen worden.
Wires-X
Deze tranceiver is een z.g. Dual-bander. Deze set is echter zowel op de A-Band en op de B-Band volledig als System Fusion tranceiver te gebuiken. Dit is een verbetering t.o.v. bijvoorbeeld de FT-400D. Je kunt nu op twee verschillende frequenties gelijktijdig naar verschillende Yaesu System Fusion uitzendingen luisteren en zenden. 
Als je op één van de twee frequenties op een Wires-X repeater/node registreert is de set volledig op die band aangekoppeld. Je kunt dan de andere band niet meer gebruiken voor System Fusion of analoog. Dit is op zich ook logisch aangezien je dan alle aandacht voor die band nodig hebt.
Ook in de FTM300-DE kun je totaal 20 Wires-X rooms opslaan in 5 verschillende hoofdgroepen (C1 … C5). Vanuit deze groepen kun je eenvoudig de gekozen Wires-X room koppelen aan jouw Room van keuze.
Bluetooth
Moest je de FTM-100D en FTM-400D nog apart van een Bluetooth module voorzien, deze set is standaard uitgerust met een ingebouwde Bluetooth optie. Maar ook deze optie is weer “volgens yeasu” ingebouwd. Dat betekend dat je weer geen eigen PINcode kunt invoeren bij het koppelen en dat je het gedrag van de PTT knop niet kunt instellen. De standaard PIN code is hier 0000. Dus de wat oudere BH2A van Yaesu met pincode 6111 kun je niet koppelen en gebruiken.
De enige ‘officiele Bluetooth oortje’ is de SSM-BT10. Het is dat ik hem bij de aanschaf van de FTM-300D gratis meekreeg. Ik vind het oortje het bedrag niet waard. Slechte audio en knullige constructie. Ik heb de FTM-300D getest met een Plantronics Voyager en die werkt goed. Blijkbaar is de eigenwijze Bluetooth ontwikkelaar bij Yaesu nog steeds in dienst…..
Display
De FTM-400D heeft een mooi groot los scherm. Je hoort dan ook dat er best wel wat vraagtekens gezet worden bij het display van de FTM-300D.
Omvang display
De afmetingen van het display zijn vergelijkbaar met het display van de FT3DE. Iets kleiner dan het scherm van de FTM-400. Het display is geen aanraak scherm. Op zich een gemiste kans maar het gaat om de informatie die getoond wordt. En die is op zich prima afleesbaar. Ik heb er nu voor gekozen om het display met de optioneel te krijgen zuignap tegen de voorruit van de auto te plaatsen. En dan is dit display een prima formaat.
Geheugenkaart
De FTM-100D en FTM-400D had een 4-aderige kabel. Tussen dit nieuwe display en de Main Body is nu een 8-aderige UTP kabel gelegd. Er wordt standaard een 3 meter platte kabel meegeleverd. Maar een standaard UTP kabel van de juiste lengte voldoet ook.
De plaats van de geheugenkaart is nu verhuisd naar het frontje. Ik denk dat dit gedaan is om de Micro-SD geheugenkaart te ondersteunen. Nu de SD-kaart in de display unit zit, kan hij eenvoudiger uit de set gehaald worden. Op de geheugenkaart (2Gb, 4GB, 8GB, 16GB of 32GB) worden de configbestanden, geheugenprogrammering en opgenomen gesprekken opgeslagen. Via de geheugenkaart en de geheugenbeheersoftware (ADMS12) kun je de programmering van de geheugenplaatsen doen.
USB-aansluiting
Behalve de geheugenkaart kun je aan de andere kant ook de USB Bluetooth headset inpluggen zodat hij vanuit de FTM-300D opgeladen wordt. Ook kun je deze aansluiting gebruiken om het display van de FTM-300D van nieuwe firmware te voorzien. Hiertoe moet je de meegeleverde USB-kabel gebruiken. Overigens is de Main unit ook voorzien van een USB poort waarmee je zowel de Main unit als de Display unit bijgewerkt kunnen worden.
APRS
Ook de FTM-300D is standaard uitgerust met een APRS mogelijkheid. De B-Band kun je instellen op het gebruik van APRS. Met de ingebouwde GPS kun je de positie en snelheid op de standaard APRS frequenties uitzenden. Je kunt dan de andere APRS signalen ontvangen en weergeven op het display. Een ander kan je dan ook op aprs.fi volgen.
Geheugen
Het geheugen van de FTM-300D is ook veranderd. Er is één geheugenbank welke voor beide VFO’s gebruikt kan worden. Dit kan hier ook gebruikt worden omdat beide VFO’s gelijk zijn, in tegenstelling tot de FTM-100D/400D die dit niet heeft.
Er is een nieuwe functie MAG (Memory Auto Grouping). Dit is een van de geavanceerde functies van de FTM-300DR. Geheugenkanalen worden automatisch in elke band gecategoriseerd en geheugenkanalen kunnen eenvoudig en snel worden opgeroepen door 4 bandgroepen – Airband (M-AIR), VHF (M-VHF), UHF (M-UHF) en 174-400 MHz / 480- 999,99 MHz (M-GEN).
Alle geheugen postities kunnen voorzien worden van frequentie, vermogen (in mijn geval heb ik alle geheugens op 25 Watt ingesteld = Mid), CTCSS, Fusion-mode, geheugen naam, etc.
Wanneer je de set op een bepaalde geheugenpositie instelt worden de aanpassingen aan vermogen (Low/Mid/High) of de CTCSS toon automatisch opgeslagen in de betreffende geheugenpositie. Kom je later weer op de betreffende geheugenpositie terrecht dan staat dit gelijk weer zoals je het de vorige keer ingesteld had.
Hierbij stel ik ook mijn Geheugenbestand voor de FTM-300 beschikbaar.
Aanmerkingen
A/B dualband
Deze set is een volledige dual-band set. Schakelen tussen beide banden gebeurd door op de rechter twee draaiknoppen te drukken. Door op de bovenste knop te drukken schakel je naar de bovenste band, druk je op de onderste knop dan schakel naar de onderste band. Wat de toegevoegde waarde van de A/B knop links op het display is, ontgaat mij dan ook volledig. Hier had beter een andere functie kunnen worden gekozen, of bijvoorbeeld een vrij te kiezen functie.
Microfoon
De FTM-300D wordt geleverd met een microfoon van het type SSM-85D met 4 functietoetsen. (P1, P2, P3, P4).
P1 is in de set niet te veranderen. P2 t/m P4 kun je aan een functie toewijzen. Ik kwam er later pas achter dat je naar de A-VFO schakelt door op de knop A te drukken, de B-VFO kies je uiteraard met een keer drukken op de knop B.
Verder is de microfoon voorzien van een prominente MUTE knop. Hiermee wordt de luidspreker tot zwijgen gebracht.
Instellen met de software
Om de set in te stellen kun je met het handboek op schoot alle parameters van de set naar eigen voorkeur instellen.
Het gaat natuurlijk een stuk sneller en eenvoudiger met een stukje software op de PC. De gratis software (ADMS12) is alleen voor Windows beschikbaar. Het installeren gebeurt nu op een snelle en correcte Windows manier. De software wordt in de juiste Windows Programm-directory geïnstalleerd. Je kunt gebruik maken van de geheugenkaart in de set.
Je kunt ook de separaat aan te schaffen SCU20 aanschaffen. Deze is voorzien van een USB-connector en een DIN connector welke achter in de set gestoken wordt. Met deze kabel kun je vanuit de set de data naar de PC sturen, bijwerken en daarna weer terugsturen naar de FTM-300D. Jammer dat de software ook weer “volgens Yaesu” geschreven is. Een lijst met geheugenposities kun je manipuleren maar het zou zo mooi zijn als je vanuit een Excel sheet de data via DDE in de ADMS12 software zou kunnen kopieren. Dat kan wel in de software van RT-systems. Maar om nu voor dit soort functies een stukje software te kopen …..
We kunnen aangeven welke modes onze hotspot gaat ondersteunen. Ik stel een hotspot meestal in op 1 digital modes (DMR, D-Star of YSF) maar je kunt ook meerdere digitale modes door elkaar heen hanteren. De softare selecteert zelf welke mode gebruikt wordt. Daarna moeten we algemene deel (General configuration) in stellen.
De oplossing is een Inverted-V. Deze antenne is gebaseerd op de open-dipool maar is in het midden opgehangen aan een hoog punt. Dit kan een relatief hoog punt zijn als een boom(tak) of een fiberglas mast. Ik nam dat jaar een Spiderbeam mastje mee. Dit is een uitschuifbar antennemast systeem welke maximala 12 meter hoog kan worden. De Inverted-V bestaat uit twee antennebenen welke onder een hoek van 120 graden ten opzicht van elkaar opgehangen worden vanuit een hoog punt. Vandaar de naam, het is net een V maar dan ondersteboven.
De dipool is Symetrisch. De beide benen zijn gelijk van lengte. Echter de Coaxkabel heeft dan welk de juiste impedantie maar is Asymetrisch. Om deze twee op elkaar aan te passen is een Balun nodig. Deze hoeft alleen maar de Symetrie en A-symetrie op elkaar aan te passen. De impedantie kan zo blijven. Dus een 1:1 balun.